Middeljare krisis
Die sogenaamde middeljare is die tydperk waartydens die meeste mense begin gekonfronteer word met hulle sterflikheid, asook die wete dat daar nie eindelose produktiewe jare is wat voorlê nie. By mans is hierdie lewensfase min of meer van toepassing tussen 40 en 55, en by vroue 35 tot 50. Menige beskrywings en definisies word aan hierdie tydperk in mense se lewe gegee, en veral ten opsigte van mans is daar bekende clichés wat gereeld gebruik word om van mans se optrede in hul middeljare te beskryf. Die oorheersende behoefte om skielik ‘n sportmotor aan te skaf, die dieet en oefening om beter en jeugdiger te lyk, en die fantasieë oor jonger vroue is wêreldwyd bekende “simptome” van wat beskryf word as ‘n “middeljare krisis”.
As die navorsing oor hierdie fenomeen egter mooi bestudeer word, is daar nie regtig bewyse vir die voorkoms van ‘n tipiese middeljare krisis nie. Uiteraard is baie mans en vroue wat in hierdie ouderdomsgleuf val meer emosioneel weerloos, en kan vatbaar wees vir erge gemoed skommelinge. Studies wys egter dat die middeljare nie meer of minder geassosieer kan word met angs, depressie, alkohol- of dwelm misbruik, selfmoord, egskeiding en ontnugtering oor ‘n beroep as ander lewensfases nie. Terwyl dit lyk asof jonger volwassenes die stressore van die daaglikse lewe meer intens emosioneel ervaar, is daar tog sterk aanduidings dat volwassenes in hulle middeljare meer persoonlike krisisse ervaar as gevolg van “stressor-oobelading”. Mense in hulle middeljare het gewoonlik verskeie belangrike aktiwiteite om tegelykertyd te hanteer, bv. ouerskap, werksverpligtinge, en gesondheid. Dit blyk dat vroue meer hiermee sukkel as mans, heel waarskynlik as gevolg van meer diverse eise wat deur die samelewing aan hul gestel word. Vroue gaan gewoonlik deur menopouse in hulle middeljare, wat uiteraard die ervaring van stres en gevolglike gemoedskommellinge, vererger.
Mense in hulle middeljare het oor die algemeen die meeste beheer oor meer fastette in hulle lewe as in enige ander lewensfases. Die baie beheer kan egter paniek veroorsaak deurdat daar vele opsies is waaroor besluit moet word in die middeljare, en die verantwoordelikheid daarvan kan ‘n fisiese en emosionele tol eis. Die impak van die lewe se stressore, sowel as die druk om “al die balle in die lug te hou”, veroorsaak dat mense in hulle middeljare sterk met veg-of-vlug gekonfronteer word. Diegene wie kies om te veg, se optrede word gewoonlik gekenmerk deur drastiese besluite, soos plastiese chirurgie of om heeltemal van beroep te verander. Hierdie veg-reaksie kan ook soms ervaar word in die vorm van rusteloosheid of oormatige energie, uitbarstings van aggressie of irritasie of toename in kos- of drankgebruik. Vir dié wie kies om te vlug, kan die uitkoms soms wys in verveling, dagdromery, ‘n gevoel van hartseer of onttrekking van sosiale interaksie.
Die sogenaamde “middeljare-krisis” word sodanig gekenmerk deur drastiese besluite, en soms kom dit wel voor dat mense in hulle veertigs of vyftigs dinge doen en besluit waaroor hulle later intense berou het. As jy dus binne hierdie lewensfase val in terme van ouderdom, sou dit dalk wys wees om enige oorhaastige besluite ‘n paar keer ekstra lank te oordink!